NIEUWS

UITSLAG RABO CLUBSUPPORT
1 november 2021 - De Rabo ClubSupport actie heeft maar liefst € 1.800,11 voor de HVA opgebracht. Hier zijn we ontzettend blij mee, het bedrag overtreft onze verwachting! Met dit bedrag kunnen we zeker een laptop en beamer aanschaffen en misschien zelfs wel een projectiescherm. Graag willen we iedereen die op ons heeft gestemd, heel hartelijk bedanken!.



RABO CLUBSUPPORT
Okt. 2021 - De HVA is een van de vele verenigingen die mee doet aan de Rabo ClubSupport actie, die tot en met 25 oktober duurt. We hopen op een mooie financiële bijdrage voor een nieuwe beamer en eventueel een laptop die we kunnen gebruiken tijdens activiteiten in de Hoolten Klinte. Bent u lid van de Rabobank, dan kunt u in de Rabo app of online via www.rabo.nl/clubsupport 3 stemmen uitbrengen op verschillende verenigingen. Rabobank-leden die niet internetbankieren, hebben via de post een code ontvangen waarmee ze kunnen stemmen op www.rabo-clubsupport.nl. Heeft u hulp nodig met het stemmen, neem dan even contact met ons op. Voor uw gemak ziet u in onderstaande flyer een overzicht van de 9 verenigingen uit Appelscha die aan de actie meedoen. Om de HVA en andere Appelschaster verenigingen gemakkelijk te vinden kunt u het beste filteren op "Actief in regio Oosterwolde". Mocht u al hebben gestemd, hartelijk dank, gaat u nog stemmen, dan stellen wij het bijzonder op prijs als u een van uw 3 stemmen aan de HVA geeft.


Zoolstede 2021-3 is uit
Okt. 2021 - In deze editie kunt u het volgende lezen:
Artikelen:
* De beginjaren van het sanatorium in Appelscha - Carol Jan Klok
* Een interview met Maartje van den Berg - Geert Veen
* Jeugdherinneringen van Anne Veenstra, deel VII. Dit deel gaat over o.a. lijfje, jarretels, bretels, een borstrok en knielappen
* Van Natuurhistorisch Museum tot Hoolten Klinte - Lieuwe en Bonne van der Duin, Jaap Hankel, Henk Jongsma, Sietze Oldersma, Geert Veen en Wietze Jan van Vondel
Rubrieken:
*Oude foto’s - De Bergfeesten
*Boeken - De Friezen - een geschiedenis, geschreven door Flip van Doorn - Rinze Lenstra
*Nieuws uit Appelscha - Voor u gelezen in de Provinciale Drentsche en Asser Courant (januari-maart 1920) - Geert Veen
Bent u geen HVA lid maar u wilt toch graag deze Zoolstede ontvangen, neem dan even contact op met het secretariaat, info@hvappelscha.nl. De prijs voor niet-leden is € 3,50 + eventueel verzendkosten.


Kalender 2022
Okt. 2021 - In oktober en november zijn onze kalenderverkopers bezig om de kalender voor 2022 met als thema "Van Oud naar Nieuw,deel 2" deur aan deur te verkopen. Het is ook mogelijk om dinsdagmorgens tussen 09.00 - 10.00 uur tijdens onzze vrijwilligersochtend, in de Hoolten Klinte een kalender op te halen. Lukt dit niet, neem dan contact op met Koert Vondeling (432803). De kalender kost, evenals vorige jaren, slechts € 5,=! Natuurlijk kunnen we u de kalender ook via de post toesturen: maak dan € 8,84 (incl. verzendkosten) over op NL25Rabo0303545585 o.v.v. naam en adres.



Eene quaestie van vraag en aanbod - Reitze Jonkman
Nov. 2020 - Binnenkort verschijnt bij uitgeverij Bornmeer een boek over veenbaas Alle Wytzes van der Sluis en zijn arbeiders. "Het is eene quaestie van vraag en aanbod", antwoordde veenbaas Van der Sluis op de vraag hoe in zijn Appelschaster veenderij de hoogte van de arbeiderslonen werd bepaald. Dat de machtspositie van de veenbaas veel sterker was dan die van de arbeider liet hij wijselijk in het midden. Maar hoe verhield de winst van de baas zich eigenlijk tot het loon van de arbeider? Reitze Jonkman analyseert dit aan de hand van twee unieke uitgaafboeken over de jaren 1866-1897 van Alle Wytzes van der Sluis, de belangrijkste vervener in Appelscha. Hij haalt de gravers en kruiers en hun vrouwen en kinderen uit de anonimiteit en stelt aan de hand van het cijfermateriaal een 'Quote 30' op van Appelschaster veengravers. Waren de slechte levensomstandigheden van de veenwerkers nu Mythe of Werkelijkheid? Waren de veenbazen Weldoeners of Uitbuiters? Op basis van het cijfermateriaal uit de boekhouding, de dagboeken van de verveners en persoonlijke verhalen van betrokkenen, werpt dit boek een nieuw licht op de discussies in onze tijd over de sociale omstandigheden van die tijd. ISBN: 9789056156824, gebonden, 140 pagina's, € 19,50. Kijk op: Klik hier voor het boek.
Klik hier voor filmpje.

Kalender 2021
Okt. 2020 - Momenteel zijn veel verkopers bezig om de kalender voor 2021 met als thema "Van Oud naar Nieuw" deur aan deur te verkopen. Het kan zijn dat wij u niet thuis treffen. Daarom is het mogelijk om dinsdagmorgens tussen 09.00 - 10.00 uur tijdens onze, i.v.m. corona, zeer beperkte vrijwilligersochtend in de Hoolten Klinte een kalender op te halen. Lukt dit niet, neem dan contact op met Koert Vondeling (432803). De kalender kost, evenals vorige jaren, slechts € 5,=! Natuurlijk kunnen we u de kalender ook via de post toesturen: maak dan € 8,73 (incl. verzendkosten) over op NL25Rabo0303545585 o.v.v. naam en adres.

---

17 oktober 2020 is het boek "Appelscha door de eeuwen heen" van Rinze Lenstra verschenen
Appelscha is een plaats met een rijk verleden. Hoewel we de naam Appelscha voor het eerst halverwege de dertiende eeuw tegenkomen, was het gebied al ver voor het begin van onze jaartelling bewoond. Eeuwenlang vormden akkerbouw en veeteelt de belangrijkste bronnen van bestaan en bestond de bevolking van het dorp uit boeren en landarbeiders. Dit veranderde met de grootschalige afgraving van het hoogveengebied ten noordoosten van Appelscha. Veenbazen en veenarbeiders van buiten vestigden zich aan de rand van het hoogveen. Naast het oorspronkelijke boerendorp vormde zich zo een veenkolonie. Tegelijkertijd verplaatste het centrum zich van het 'oude' naar het 'nieuwe' Appelscha. Het hoogveen verdween en na verloop van tijd nam de betekenis van de landbouw af. Nieuwe middelen van bestaan werden gevonden in het toerisme, de industrie en de dienstverlening. Appelscha door de eeuwen heen beschrijft deze sociaaleconomische ontwikkelingen. Daarnaast is er aandacht voor demografische en landschappelijke veranderingen, voor verenigingen (toneel, zang, muziek en sport), de gezondheidszorg, het kerkelijk leven, het lager onderwijs, de wegverbindingen, de vaart en de tramlijn. Daarmee geeft dit boek een goed en veelomvattend beeld van het rijke verleden van Appelscha. Het boek is te koop bij de boekhandel en online o.a. bij de uitgeverij, klik hier en kost € 25, ISBN: 9789056156817.

---

Boek "Uit de geschiedenis van Wateren, Zorgvlied en Oude Willem"
Sept. 2020 - De door vier auteurs samengestelde publicatie vertelt over verschillende aspecten van de geschiedenis van wat wel het 'voeteneind van Drenthe' is genoemd. Janneke Hielkema beschrijft de archeologie van het gebied. Zij laat niet alleen een aantal interessante bodemvondsten zien die toebehoorden aan de vroegere bewoners van de streek maar ook een aantal door hen opgeworpen en nog bestaande grafheuvels. Streek- en familieonderzoeker Carol Jan Klok belicht uitvoerig de oprichting en het reilen en zeilen van het vroegere Landbouwinstituut in Zorgvlied. Dit betrof een door de Maatschappij van Weldadigheid in 1824 geopend opleidingsinstituut bedoeld om weesjongens theoretisch en praktisch te scholen tot leidinggevenden binnen deze organisatie. Het instituut was indertijd de eerste landbouwschool van Drenthe en de tweede van Nederland. De eerste stond in Zeeland. Naast een informatief hoofdstuk over de geschiedenis van de Maatschappij van Weldadigheid vertelt Klok ook over het door hem onderzochte leven van zijn betovergrootvader Adriaan Kasper. Deze volgde als Zeeuwse wees een opleiding aan de bovengenoemde landbouwschool waar hij daarna al op jonge leeftijd onder- directeur werd. Het boek wordt afgesloten met een hoofdstuk over de ontwikkelingen in het beschreven gebied tijdens de Tweede Wereldoorlog. Amateur- historicus Hans Salverda, goed ingevoerd in vele vroegere aspecten van de regio, sprak daarover met Albertha Bloemhoff die ook de eindredactie van het boek op zich nam. 'Uit de geschiedenis van Wateren, Zorgvlied en Oude Willem' is gedrukt bij Pumba in Zwaag en voor € 19,95 te verkrijgen bij de Stellingwarver Schrieversronte, info@stellingwarfs.nl.

---

Kalender 2020
Sept. 2019 - Momenteel zijn veel verkopers bezig om de kalender voor 2020 deur aan deur te verkopen. Het kan zijn dat wij u niet thuis treffen. Daarom is het mogelijk om dinsdagmorgens tussen 09.00 - 11.30 tijdens onze vrijwilligersochtend in de Hoolten Klinte een kalender op te halen. Lukt dit niet, neem dan contact op met Koert Vondeling (432803). De kalender kost, evenals vorige jaren, slechts € 5,=! Natuurlijk kunnen we u de kalender ook via de post toesturen: maak dan € 8,32 (incl. verzendkosten) over op NL25Rabo0303545585 o.v.v. naam en adres.

---

Historische fiets- en wandelroute RAAF
Sept. 2020 - Ontdek de historie van Ravenswoud, Appelscha, Appelscha-Boven en Fochteloo (RAAF) en wandel of fiets (delen) van de in totaal ruim 36 km lange route langs 70 objecten door de vier dorpen. Deze route neemt je mee door de geschiedenis van de vier dorpen met aandacht voor het tijdperk van de vervening, de Tweede Wereldoorlog en de typische dorpsberoepen. Zie voor informatie op klik hier


---

Historische fiets- en wandelroute
Appelschaster Johan Hoeksma heeft het initiatief genomen om een historische fiets- en wandelroute door het hart van Appelscha te ontwikkelen. Bezoekers van Appelscha kunnen op deze manier iets van de historie van ons dorp opsnuiven. De gegevens zijn aangeleverd door de Historische Vereniging Appelscha en omgeving, Hoeksma heeft er voor gezorgd dat het online beschikbaar is. U kunt de route, die ca. 6 km is, volgen/bekijken door op onderstaande link te klikken.


---

Kalender 2019
Onze Prentbriefkaart/Photo Club heeft weer een mooie kalender samengesteld. Het thema voor 2019 is het "Interieur" van verschillende gelegenheden. De verkoopprijs is nog steeds € 5,00 per kalender. Als er geen verkoper bij u aan de deur is geweest of als hij/zij u niet thuis heeft aangetroffen en u wilt nog een kalender kopen, dan kunt u op een dinsdagochtend tussen 09.00 en 11.30 uur even langskomen in de Hoolten Klinte.
Wilt u de kalender per post ontvangen, dan graag € 8,00 (is incl. € 3,00 verzendkosten) overmaken naar bankrekeningnr. NL25RABO0303545585 t.n.v. Historische Vereniging Appelscha e.o. o.v.v. kalender 2019 èn uw naam en adres.

Boeken, platen, puzzels, etc.
Gaat u opruimen, verhuizen of wilt u gewoon van uw boeken, platen en DVD's af? Even een telefoontje naar Koert Vondeling (432803) of Marten de Jong (432287) en ze worden met plezier bij u opgehaald. Op dinsdagmorgen tussen 09.00 - 11.30 uur zelf brengen naar de Hoolten Klinte mag natuurlijk ook.

---

Een tijdje geleden, 9 september jl., organiseerde de Lionsclub Ooststellingwerf Appelstap, een wandeltocht in het Drents-Friese Wold. Langs de wandelroute was een grote banner van de Bergfeesten opgesteld. De HVA was verrast dat deze banner na afloop van Appelstap door de Lionsclub Ooststellingwerf aan haar werd geschonken.

De banner hangt nu in de hal van de Hoolten Klinte. Bezoekers van de Hoolten Klinte worden hiermee op een bijzondere manier ontvangen. Lionsclub Ooststellingwerf: nogmaals hartelijk dank voor deze bijzonder mooie banner!

---

Eigenbouwer
Het langverwachte artikel over de landbouwkolonie in Appelscha en het ontspanningslokaal in Hoogersmilde is nu gepubliceerd.



Het is verschenen in het blad Eigenbouwer, met veel niet eerder gepubliceerd beeldmateriaal. De uitgave is te bestellen via de uitgever Hans Oldewarris: oldewarris@box.nl

---

De legende blijkt waar te zijn: de oeroude eik onder de Bosberg in Appelscha bestaat echt en is nu eindelijk ontdekt.
De vrijwilligers van de Historische Vereniging vertelden het al jaren als een soort overleveringsverhaal: de eiken boomstammen voor de uitkijktoren vormen eigenlijk samen de kruin van een eeuwenoude eikenboom. Dat blijkt van de ene op de andere dag werkelijkheid te zijn geworden. Het wetenschappelijk bureau Boom uit Nijeberkoop deed onderzoek naar de bomen omdat deze plaats moesten maken voor de nieuwe uitkijktoren die op de Bosberg zal worden gebouwd. Nu de legende waar blijkt te zijn, zullen de 'bomen' niet meer worden gekapt. Ze vormen de takken van een gigantische eikenboom die ongeveer 30 meter lang is. Alleen de bovenste 7 meter zijn zichtbaar.

---

Uitkijktoren wordt verplaatst
Nu de overleveringsverhalen bevestigd zijn wordt de bouw van de nieuwe uitkijktoren verplaatst naar een andere locatie. Waar dat is, is op dit moment nog niet bekend. Dat gaat natuurlijk extra geld kosten, maar volgens de gemeente weegt de bijzondere toegevoegde historische waarde aan de locatie ruimschoots op tegen de kosten. De gemeente hoopt dat het toerisme in Appelscha hierdoor een extra een impuls krijgt. De bouw van de nieuwe uitkijktoren wordt hierdoor overigens niet vertraagd.

---

Officieel onderzoek
De Historische Vereniging Appelscha is eigenlijk verantwoordelijk voor de ontdekking. Die heeft verzocht om een officieel onderzoek te starten naar de eikenboom. Dit onderzoek werd ook flink gestimuleerd door ontdekkingen op het internet. Ons lid Anne Jonkers ontdekte een boek uit 1854 van W.C. Staring, die ook de zeer oude boom, in zijn boek beschreef. Als tweede toevalstreffer vonden Jan Ennik en Geert Veen een soortgelijk verhaal in een krantenknipsel uit ons eigen archief, in de Provinciale Friesche Courant uit 1844. Met deze unieke vondst is Appelscha is twee dingen rijker geworden: een moderne toren en een uniek natuurverschijnsel.

Klik hier voor een filmpje over de eik.

---

Nieuwjaarsreceptie
Zaterdag 3 januari was in de Hoolten Klinte in Appelscha de nieuwjaarsreceptie van de historische vereniging van Appelscha en omgeving. Op zich natuurlijk heel normaal zo aan het begin van een nieuw jaar. Er was echter een bijzondere gast aanwezig, oud Appelschaaster - Derde Wijk inwoner Anne Veenstra.(Het tegenwoordige Ravenswoud heette vroeger Appelscha-Derde Wijk.) Hij is een zoon van Jan Veenstra, die heeft de vrouw van Meester Lok en zijn twee kinderen in de nacht van 18/19 mei 1944 bijgestaan toen die is doodgeschoten. Jan Veenstra heeft toen van mevr. Lok een bedankbrief toegestuurd gekregen toen ze daarna in Drachten woonde. Deze brief was nu in het bezit van zoon Anne Veenstra. Na overleg met Janny Lok, de dochter van Meester Lok is besloten de brief aan de historische vereniging te schenken. De heer Veenstra was naar Appelscha gekomen en deed zijn volgende verhaal, In de nacht van 19 op 20 mei van het jaar 1944 was het zoals vrijwel altijd stil in en rondom ons "wâldhûske" even voorbij de school aan de Derde Wijk in Appelscha. Plotseling werd de rust echter wreed verstoord en mijn vader en moeder in de ene en mijn broer Auke en ik in de andere bedstee zaten rechtop vanwege een hevig gegil van een kind rondom ons huis. "Us Pappie is dea, us Pappie is dea", schreeuwde het. Als ik mijn ogen sluit, dan hoor ik die woorden nu nog! Mijn vader opende de deur en daar stond de 10-jarige Janny Lok, het dochtertje van het hoofd van de school. Kort tevoren was er bij meester Lok, die naast de school woonde, aangebeld en twee mannen hadden hem gevraagd met hen mee te gaan naar Assen, waar een onderzoek gaande was en ze hadden hem daarbij nodig voor een getuigenis. Anje Lok trof zijn maatregelingen en spoedig verlieten de drie mannen het huis. Ze waren nog maar enkele stappen buiten het hekje toen Lok werd doodgeschoten. De moordenaars liepen hard weg en lieten een radeloze moeder en twee kinderen achter in de donkere nacht. Het was spertijd en daarom durfde niemand van de wakker geworden buren naar buiten te gaan om te helpen. Helemaal alleen liep Janny toen zo’n twee honderd meter door de duisternis over het zandpad langs de wijk naar ons huis. Omdat mijn vader een onverschrokken man was, ging hij direct met Janny mee en samen met mevrouw Lok droeg hij het lijk naar binnen. Samen wachten ze de dag af. Janny vertelde me een paar jaar geleden dat ze zich herinnert dat mijn vader haar en haar broertje Jaap die nacht vele verhaaltjes heeft verteld en dat hij voor Janny haar favoriete dropdrankje maakte, waarvan ze minder verdrietig werd. Mevrouw Lok verhuisde direct na de crematie met beide kinderen naar Drachten. Van daaruit schreef ze in juni een brief naar mijn ouders met de volgende inhoud:

    Beste Jan en Anna,

    'k Zit even alleen en nu voel ik behoefte om jullie te schrijven. 'k Heb nog geen brief weer geschreven. 'k Kon er niet toe komen. 'k Heb alles maar door een ander op laten knappen. Maar dat kan ook niet altijd zo blijven. Maar 't is zo ontzettend moeilijk om weer gewoon in 't gareel te lopen. Ik kan me de werkelijkheid nog niet realiseren. Als een nachtmerrie staat die nacht mij steeds voor de geest. Maar o zo ver af.

    Of het komt door de medicijnen en slaapmiddelen die ik slik, ik weet het niet, maar het is op 't ogenblik geen werkelijkheid voor mij. Steeds denk ik maar, dat ik hier tijdelijk ben en altijd praten de kinderen en ik nog over thuis. Dat is onze mooie zonnige kamer daar bij jullie. Ik kan het mij niet indenken, dat mijn man niet weer terug komt. Soms zie ik hem ineens weer aan komen fietsen, meestal fluitende. Zo duidelijk en dan kan ik mij niet begrijpen dat het voor altijd voorbij is. 'k Kan het niet allemaal verwerken, ook de verhuizing is allemaal te vlug gegaan. 'k Heb aldoor het gevoel, dat ik weer terug moet naar huis. Ook de kinderen zijn liever in Appelscha, maar ze passen zich goed aan. Overdag zijn ze weer opgewekt, maar 's avonds is het mis. Dan zeggen ze pappie welterusten, maar dan is hij er niet om ze met een grapje en een kusje toe te stoppen. Ze kunnen dan niet slapen en liggen om half twaalf soms nog wakker. Jaap ziet er smalletjes uit. Een avond lag hij te trillen in zijn bed, doodsbenauwd dat "die kerels" er weer waren. Dat sloopt zo' n kind. Wij zijn alle drie onder doktersbehandeling, maar de tijd zal de beste heelmeester wel zijn. Janny heeft aldoor hoofdpijn gehad, maar knapt nu wat op. Wij hebben een half huis van Jaap en Klas en zitten nu daags maar met ons drietjes aan tafel. Maar er komt heel vaak een van de familie . Ze passen goed op ons. Niemand kan het gemis vergoeden, daar zullen wij op eigen kracht door heen moeten. Mijn man zou er vast op gerekend hebben, dat ik alles zal doen voor Jaap en Janny. Honderden keren denk ik dat het niet gaat, maar het moet. De kinderen missen al zo veel en ik zal mijn uiterste best doen om hun leven nog zo mooi mogelijk te maken. Hoe is het daar bij jullie? 't Leven gaat al weer zijn gewone gangetje, denk ik. Jan, bedankt heb ik je geloof ik niet, voor alles wat je voor ons gedaan hebt. Je begrijpt misschien zelf niet, wat je voor mij betekend hebt, die vreselijke nacht. Ik zal het nooit vergeten, mocht ik ooit eens iets voor jullie kunnen doen, altijd zal ik bereid zijn. Graag wil ik, dat jij en Anna over een paar weken eens op een Zondag hier komen.

    Schrijf mij even een briefkaartje, wij doen dan de zakelijke dingen ook even af. Wil je allen de hartelijke groeten van ons doen. Over een tijdje kom ik wel eens, 'k wil de plek niet mijden, waar toch zoveel gelukkige jaren van ons leven liggen. Ook voor jullie beidjes het allerbeste en de hartelijke groeten van ons drieën.

    W.Lok-Hoekstra.

Hierna werd de brief met envelop aan de voorzitter van de vereniging Henk Jongsma overhandigd.

c

---

Kerstkuier 2012
De kerstkuier is geweest.

Kijk hier voor de foto's

Bekijk hier het foto album voor de kerstkuier van 2011.

---

Boekje "Appelsche"
Op 11 maart 2010 werd in de Hoolten Klinte het boekje "Appelsche" geschreven door Gerke P. Mulder en uitgebracht door de Stellingwarfse Schrieversronte aangeboden aan burgermeester Oosterman.
In dit boekje beschrijft Mulder Appelscha in de 18e en 19e eeuw.
Heeft er nu wel of geen klooster in Appelscha gestaan en verdere wetenswaardigheden.

Dit boekje is te verkrijgen à € 12.50 + € 2.50 eventuele verzendkosten.
Het te betalen bedrag overmaken naar rek: NL25 RABO 0303 5455 85 o.v.v. Gerke P.Mulder
Bestellen kan bij: G. Veen 0516-432251 of K.Vondeling 0516-432803

Kijk hier voor de fotoreportage