Lang gekoesterde wens in vervulling.
13 mei 2025 – Wanneer je als historische vereniging zoveel mooie historische en andere Appelscha gerelateerde boeken in bezit hebt wil je deze ook graag laten zien.
HVA’s eigen technische dienst inventariseerde de wensen en verraste vandaag de talrijk aanwezigen, tijdens de vaste vrijwilligersochtend op de dinsdagmorgen, met een fraaie zelfgebouwde boekenkast.
Na een korte toespraak van HVA-voorzitter Sierd de Boer onthulden Liekele Stoker en Johan Klunder namens de TD de boekenkast om deze vervolgens aan te bieden aan de beheerder van de bibliotheekcollectie, Hans Welle.
De boeken zijn ook te vinden op de beeldbank van de HVA en op aanvraag in te zien in de Hoolten Klinte, het verenigingsgebouw van de HVA.
Presentatie WOII documentaire in de Hoolten Klinte
4 mei 2025 – In de Hoolten Klinte vond zaterdagavond de presentatie plaats van de documentaire ‘Operatie Amherst: De geallieerden in Appelscha’. Filmmaker Remko Meijer, samen met zijn vrouw Cher de drijvende krachten achter het kleine maar gepassioneerde bedrijf CherVideoProductie uit Drachten, hield voorafgaand een korte inleiding over het tot stand komen van deze documentaire.
Toen het comité 40-45 van de HVA in samenwerking met Vereniging Military Display het voornemen had om op 5 april het evenement Operatie Amherst en de brug, bevrijding Appelscha 1945” te organiseren werd men in contact gebracht met Remko Meijer.
De organisatie wilde het re-enactment graag op beeld vastleggen en het naspelen van de bevrijding van Appelscha, paste precies bij het motto van het YouTube kanaal ‘Vergeten – oorlogsverhalen’ van de filmmaker.
In deze video neemt hij je terug naar een van de donkerste periodes uit onze geschiedenis: de Tweede Wereldoorlog. ” We staan stil bij de verhalen die verteld moeten worden – verhalen van moed, verlies en onmenselijk lijden. Vrijheid lijkt misschien vanzelfsprekend, maar dat is het niet. Vrijheid is kwetsbaar. Het is iets wat keer op keer bevochten is – met bloed, zweet en tranen. Daarom is het van levensbelang dat we blijven herdenken, blijven leren en blijven vertellen”. Het YouTube-kanaal ‘Vergeten – oorlogsverhalen’ waar deze documentaire op te zien is, is bedoeld voor educatieve doeleinden waarbij men vooral jongere en toekomstige generaties wil laten zien wat er is gebeurd, zodat we samen kunnen voorkomen dat de geschiedenis zich herhaalt.
Appelscha ademt de bevrijdingssfeer van 80 jaar geleden
5 april 2025 – Ruim 1000 toeschouwers beleefden zaterdag een spectaculaire ‘bevrijding’ van het dorp Appelscha door middel van een ‘re-enactment ‘: het sfeervol naspelen van historische gebeurtenissen op de plek waar deze oorspronkelijk plaatsvonden. In dit geval de strijd om de brug bij Stokersverlaat. De brug werd 80 jaar geleden door Franse parachutisten dagenlang bezet gehouden in afwachting van de Canadese bevrijders op uiteindelijk 13 april 1945.
De organisatie was in handen van het comité 1940-1945 van de Historische Vereniging Appelscha e.o. en de Vereniging Military Display.
Deze vereniging heeft ten doel het levend houden van de militaire historie uit diverse periodes.
Het doel van deze dag was tweeledig: de toeschouwers de bevrijding van Appelscha nog eens laten meemaken en foto’s en filmmateriaal verkrijgen. Dat materiaal wordt de basis van een documentaire die het comité samen met Remko Meijer maakt voor onder andere educatieve doeleinden. De organisatie kijkt tevreden terug op een geslaagd evenement. Dank aan iedereen die heeft geholpen, in wat voor vorm ook om dit evenement mogelijk te maken en stil te staan met wat 80 jaar geleden gebeurde en dat vrede niet vanzelfsprekend is!
Foto: Reyer Boxem
Boek ‘Verhalen uit de Tweede Wereldoorlog’ aangeboden aan burgemeester Jack Werkman
31 maart 2025 – In het kader van ’80 jaar vrijheid’ heeft de Historische Vereniging Appelscha e.o. ‘Verhalen uit de Tweede Wereldoorlog’, die deels al eens in haar verenigingsblad ‘De Zoolstede’ waren geplaatst, officieel in boekvorm uitgegeven.
Toen de gemeenteraad bijna een jaar geleden een motie aannam om € 25.000 beschikbaar te stellen voor de herdenking van 80 jaar vrijheid in Ooststellingwerf, wist de HVA het zeker: dan brengen we het boekje verhalen uit de Tweede Wereldoorlog, na een update en aangevuld met meer verhalen, nu eens officieel uit.
De subsidieaanvraag werd gehonoreerd en afgelopen maandag werd het eerste exemplaar door samensteller Geert Veen aan burgemeester Werkman aangeboden.
Het betreft verhalen van gebeurtenissen die veelal aan het eind van de oorlog hebben plaatsgevonden in en rond het dorp Appelscha, opgetekend uit de mond van direct betrokkenen. De vereniging hoopt met deze verhalen dat onze generatie en die na ons komen, bewust worden dat wat beschreven is in dit boek nooit meer zal mogen plaatsvinden.
Het boekje is verkrijgbaar op de dinsdagmorgen in de Hoolten Klinte, leden €5.00, niet leden €7.00
Topdrukte boeken en platenmarkt in de Hoolten Klinte
8 en 9 maart 2025 – De traditionele boeken en platenmarkt was dit weekend weer een groot succes.
In de Hoolten Klinte was het zaterdagmorgen, bij de opening om 9.00 uur ’s morgens, als vanouds een drukte van belang. Bij de opstelling van de boeken was mede door het vieren en herdenken van ’80 jaar vrijheid’ dit jaar meer ruimte vrijgemaakt voor tweede Wereldoorlog gerelateerde boeken, en dat bleek een gouden greep.
Omdat de organisatie verwachte dat ook dit jaar de belangstelling voor geluidsdragers zou doorzetten was de markt ruimer opgezet. Hierdoor ontstond er ook meer ruimte voor de bezoekers voor het bekijken van met name de L.P.’s en singles.
Was de zaterdag met veel vaste klanten van heinde en verre al een uitstekende verkoopdag, door het mooi lenteweer was het ook zondag aangenaam vertoeven op de Boerestreek met volle terrassen en bezoekers die de boeken en platenmarkt meteen even meenamen met het bezoek aan Appelscha.
Door de vele positieve reacties en een onverminderde vraag naar boeken voor minimale prijzen, een reden voor de organisatie om dit jaar een extra boeken markt te organiseren in het weekend van 21 en 22 juni, want boeken heeft de Historische verenuging nog voldoende. De eerstvolgende boeken én platenmarkt is dan weer op 25 en 26 oktober.
Spaar en bewaaralbum ‘80 jaar vrijheid in Ooststellingwerf’
13 februari 2025 – ’80 jaar vrijheid in Ooststellingwerf’. Dat is de titel van een nieuw album, dat supermarkt Albert Heijn in Oosterwolde heeft laten maken in samenwerking met de historische verenigingen van Appelscha, Haulerwijk en Oosterwolde. Vijf jaar geleden werd ook al eens een plaatjesalbum met historische foto’s uitgebracht.
Het is een echt historisch boekwerk geworden, een naslagwerk voor later. De onrust in de wereld en de wetenschap dat er bij deze mijlpaal van 80 jaar vrijheid nog mensen leven die het hebben meegemaakt waren ook redenen om de actie te houden. ,,Alsof we niets hebben geleerd van het verleden.’’ Met dit album wordt die kennis over de oorlogsjaren van Ooststellingwerf verder verteld.
,,Het is een mooi initiatief voor onze samenleving.’’ Dat zei burgemeester Jack Werkman nadat Henkjan van Zanten van Albert Heijn in Oosterwolde hem het eerste exemplaar had overhandigd. ,,We moeten dit verhaal nooit vergeten en altijd doorvertellen aan een volgende generatie.’’
Vanaf maandag 17 februari kunnen klanten bijna 190 stickers verzamelen. In totaal worden ruim 450.000 plaatjes en 2500 albums over de oorlogsjaren de komende weken in omloop gebracht.
Lezing concentratiekamp Neuengamme
18 januari 2025 – In het kader van vieren en gedenken van 80 jaar vrijheid in 2025 gaf Gerrit Assies, oud-secretaris van de Stichting Vriendenkring Neuengamme, zaterdag in de Hoolten Klinte in Appelscha een indrukwekkende lezing over concentratiekamp Neuengamme.
Het was donderdag 16 januari, 80 jaar geleden dat een trein vanuit Groningen vertrok richting concentratiekamp Neuengamme met 110 mannen uit Noord Nederland. De trein kwam daar twee dagen later na een reis vol ontberingen aan. Niemand van de 110 inzittenden zou de oorlog overleven. De SS wilde alle sporen uitwissen en liet bijna vier ton administratie in het crematorium verbranden. Daarmee verdween dit hele transport vanaf Groningen aanvankelijk in de vergetelheid. 16.100 gevangenen kwamen in de laatste oorlogsweken om het leven, onder meer door een geallieerd bombardement op de schepen Cap Arcona en Thielbeck die gevangenen vervoerden. De piloten dachten dat het troepentransportvaartuigen waren en brachten de schepen tot zinken. Hierbij kwamen ongeveer achtduizend mensen om het leven.
Assies vertelde aan ruim veertig belangstellenden over het leven van deze mannen in het kamp, waaronder diverse familieleden. Hij haalde om een verbinding met Appelscha te maken een familielid aan (boswachter Assies, een neef van zijn opa), die in de Tweede Wereldoorlog menig onderduiker verborg in de bossen bij Appelscha.
Nieuwjaarsbijeenkomst
4 januari 2025 – De Historische Vereniging Appelscha e.o. opende zaterdagmiddag het nieuwe jaar traditiegetrouw met haar nieuwjaarsbijeenkomst in verenigingsgebouw de Hoolten Klinte.
Een mooie gelegenheid voor voorzitter Sierd de Boer om terug te blikken op het succevolle afgelopen jaar en vast vooruit te kijken naar het komende jaar vol met nieuwe plannen en evenementen in zowel de Hoolten Klinte als ook openluchttheater De Koele.
Verder werd er melding gemaakt dat de jubileumcommissie druk bezig is met plannen voor het 25 jarig bestaan van de vereniging in 2026.
Een kleine 40 tal leden en/of relaties bezochten de bijeenkomst en hieven samen met voorzitter De Boer het glas om te proosten op een goed en vooral heel gezond 2025.
Schoolvakantie begint bij HVA met timmeren voederhuisjes.
21 december 2024 – Kinderen van de basisschool kwamen zaterdagmiddag naar de Hoolten Klinte om voederhuisjes te timmeren. Ze werden daarbij geholpen door de mannen van de technische dienst, die alles goed hadden voorbereid. Nadat de voederhuisjes vakkundig in elkaar waren getimmerd konden de kinderen aan de slag met een kleurplaat en kregen ze een glaasje ranja. De jonge timmermannen èn timmervrouwen gingen met een mooi voederhuisje naar huis. In het begin van dit jaar waren de vogels in Appelscha al verwend met veel vogelhuisjes, nu aan het eind van het jaar komen daar ook nog voederhuisjes bij.
Foto: Klaas de Groot
Even terug in de tijd met filmpjes van Sietze Veen.
14 december 2024 – Een met een kleine 50 bezoekers goed bezochte Hoolten Klinte ging afgelopen zaterdagmiddag weer even terug in de tijd om te genieten van de beelden van vroeger. Als eerbetoon aan de in 2019 overleden Sietze Veen werden voor de derde maal in successie prachtige oude opnamen van hem vertoond. Sietze heeft door de jaren heen veel gebeurtenissen in Appelscha en omgeving vastgelegd en de H.V.A. een groot film en fotoarchief nagelaten.
Sietze was vanaf de oprichting van de HVA in 2001 bij de vereniging betrokken en met name bij de PPC, de prentbriefkaarten en photoclub.
Deze middag stond vooral in het teken van ’80 jaar vrijheid’ in 2025.
Een middag die in de toekomst zeker nogmaals voor herhaling vatbaar is.
Bosbergtoren weer opgesierd met grote Kerstster.
18 november 2024 – Hoe je ook vanuit Friesland naar Appelscha rijdt, je kunt er niet meer om heen, de 4 meter hoge kerstster staat weer op de Bosbergtoren. Op het hoogste punt van het vaste land van Friesland toornt de Bosbergtoren 33 meter boven alles uit en is de ster dus in de wijde omgeving te zien.
Het idee ontstond in 2018 bij de technische dienst van de Historische Vereniging Appelscha e.o. en bleek een groot succes. Als je voor het zevende jaar op rij een ster op de Bosbergtoren plaatst kun je inmiddels wel spreken van een traditie. Wat begon met het plaatsen van een 1.5 meter hoge kerstster is inmiddels uitgegroeid tot het jaarlijks plaatsen van een 4 meter hoge ster van vijftig kilo kokerprofiel, op de voor Appelscha zo markante plaats.
De donkere dagen voor kerst en de rest van dit jaar brandt de ster, dit jaar voorzien van nieuwe led strips, elke avond van 16.00 uur tot 23.30 uur.
Foto: Klaas de Groot
Wiebe Wieling te gast in de Hoolten Klinte
23 november 2024 – Wieling is vanaf 14 december 2007 voorzitter van de Koninklijke Vereniging de Friesche Elf Steden, maar de komende winter zal de laatste zijn in deze functie. De termijn van de huidige Elfstedenvoorzitter, loopt eind volgend jaar af. Hij volgde in 2005 Henk Kroes op. Jan Bakker is de beoogd opvolger van Wiebe Wieling als voorzitter. De oud-marathonschaatser uit Wijnjewoude wordt op 14 december tijdens de algemene ledenvergadering voorgedragen.
In 2012 werd Wieling in één dag een bekende Nederlander toen hij moest mededelen dat de ‘Alvestêdetocht’ niet door ging’.
Hij vertelde in de Hoolten Klinte over hoe complex het is om een evenement te organiseren met 32000 leden, twee miljoen bezoekers, met louter vrijwilligers en zonder enige inbreng van commercie. Maar ook over Piet Kleine die nog altijd niet blij is dat hij geen Elfstedenkruisje kreeg, de vrouw van Reinier Paping, ijstransplantatie, hoe onze huidige koning trots het elfstedenkruisje droeg bij zijn inhuldiging in 2013, hoe Evert van Bentum het meeste genoot van zijn derde elfstedentocht in 1997, en nog veel meer.
Een enerverende middag met veel feiten, verhalen en anekdotes, maar ook de nuchtere kijk op de verantwoordelijkheid die erbij komt kijken, mocht de tocht onder zijn voorzitterschap komende winter na 28 jaar wél gehouden worden.
HVA sluit boeken en platenmarkt af met record omzet.
20 oktober 2024 – Afgelopen weekend was het weer zover, de traditionele halfjaarlijkse boeken en platenmarkt in de Hoolten Klinte, het verenigingsgebouw van de HVA. Hoewel er steeds minder boeken gelezen worden in Nederland, weten de liefhebbers Appelscha nog steeds goed te vinden wat afgelopen weekend resulteerde in een record omzet. Een verwoed verzamelaar van oude strips werd erg blij gemaakt met maar liefst 50 exemplaren van Eric de Noorman, een Nederlandse tekststripreeks, getekend door Hans G. Kresse, die van 1946 tot 1964 als krantenstrip werd gepubliceerd.
Vinyl bleek ook nu weer onverminderd populair. Waren het aanvankelijk vooral de veertigplussers die hun platenspeler weer van zolder haalden, de wat oudere jeugd heeft met name de elpee ook ontdekt, nu steeds meer artiesten hun muziek niet alleen digitaal maar ook op vinyl uit brengen. Dat er steeds meer bezoekers van buiten Appelscha komen doet de organisatie goed want dat betekent dat enerzijds de PR zijn werk doet maar anderzijds blijkt ook de mond tot mond reclame een belangrijke factor voor de populariteit van deze markt.
Foto: Klaas de Groot
Rabo ClubSupport aktie weer succes voor HVA.
11 oktober 2024 – Evenals in voorgaande jaren deed de HVA ook dit jaar weer mee aan de Rabo ClubSupport aktie. Ons doel dit jaar was een mooie financiële bijdrage voor verdere verduurzaming en onderhoud van ons clubgebouw de Hoolten Klinte teneinde het energieverbruik verder naar beneden te brengen.
Met aanmerkelijk meer deelnemers dan andere jaren, alleen al 22 deelnemers uit Appelscha, wisten we dat de spoeling dunner zou gaan worden.
Met 100 stemmen heeft de Rabo ClubSupport actie dit jaar € 936,22 opgeleverd.
Een mooi resultaat waar we maar weer trots op kunnen zijn.
Alle Rabobank leden die op ons hebben gestemd tijdens de RaboClubSupport aktie, nogmaals hartelijk dank.
De kalender 2025 met als thema ‘ Recreatie ‘ is uit
1 augustus 2024 – Het is nog zomer, terwijl de ene vrijwilliger geniet van een welverdiende vakantie, zijn anderen druk bezig met het zomerprogramma in openluchttheater De Koele.
Maar ook kijken we alweer verder vooruit.
Zo is ook de nieuwe kalender 2025 alweer uitgebracht en vanaf 27 augustus, iedere dinsdagochtend te koop voor 5 euro per stuk in de Hoolten Klinte van 09.00 tot 11.30 uur.
Natuurlijk komen onze kalenderverkopers ook dit jaar nog wel bij u aan de deur.
Aan de kalenderverkoop is ook nu weer een ledenwerfaktie verbonden.
De kalender 2025 krijgt u gratis als u lid wordt van onze vereniging.
Uniform terreinwachter Wobbe van Vondel terug in Appelscha
5 juni 2024 – Er komen weleens vaker leden van de HVA op de koffie op de vrijwilligersochtend op de dinsdagmorgen in de Hoolten Klinte, maar bezoek uit Australie dat was wel even een verrassing.
Wietze Jan van Vondel was samen met zijn vrouw Lyn op familiebezoek in Appelscha en nam de gelegenheid te baat om de HVA het groene tenue dat zijn vader droeg toen hij in dienst was van het sanatorium (ca. 1948) aan de HVA te schenken.
Het spreekt voor zich dat de HVA zeer ingenomen is met deze schenking, hartelijk dank!
Het uniform van Wobbe ven Vondel werd aangeboden aan Sierd de Boer, voorzitter van de Historische Vereniging. Het gezin van Wobbe van Vondel emigreerde in de jaren 60 naar Australie. In die tijd was hij terrein wachter van het sanatorium Beatrixoord en jachtopziener van het bosgebied.
Op de foto: voorzitter Sierd de Boer met zoon en schoondochter van Wobbe van Vondel, Wietze Jan en Lyn van Vondel.
H.V.A. aangenaam verrast met aangeboden schilderij.
30 april 2024 – Het schilderij is een werk van de in 2022 overleden Appelschaster hobbyschilder Henny Tavenier-Prakken die in 2017 al eens exposeerde in de Hoolten Klinte. Ze legde zich in haar werken vooral toe op haar directe omgeving. Zo zijn er vele landschappen van haar hand die vrijwel allemaal in de omgeving van Appelscha te vinden zijn, maar ze schilderde ook ook veel stillevens als bloemen en planten. Het schilderij van het Rijksmonument aan de Boerestreek, een voormalige Exteurswoning *, werd vandaag aangeboden door haar man Daan Tavenier die aangaf hoe zeer zijn vrouw zich altijd betrokken voelde bij de activiteiten van de Historische Vereniging Appelscha e.o.
* Een Exteur is Fries voor een eertijds gezaghebbende belastingambtenaar, maar dan in de vorm van een politieambtenaar, rechtstreeks vallend onder de Grietman (tegenwoordig: Burgemeester). De combinatie belastingambtenaar, opsporingsambtenaar en politieambtenaar gaf de functionaris een invloedrijke positie in de boerensamenleving. Maar de rijkdom van veenbazen en landadel leverde deze ambtelijke functie niet. Vandaar ook een woning met een licht elitaire uitstraling ten opzichte van de armoedige woonsteden van turfgravers en boerenlandarbeiders.
Op de foto: links Daan Tavenier die het schilderij heeft aangeboden aan Geert Veen en voorzitter Sierd de Boer.
Franse parachutisten pad in Fochteloo, officieel onthuld.
8 april 2024 – Bij de onthulling waren onder andere voorzitter van de HVA, Sierd de Boer, initiatiefnemer Geert Veen, Henk Brink van de Stichting Franse Parachutisten 1945, John Danker van het Re-enactment team van de operatie Amherst, Arjan Janssens van de gemeente Ooststellingwerf en Lies Hoekstra aanwezig. Hoekstra is de schoondochter van Eise Hoekstra, die een boerderij op de Tachtig Bunder beheerde.
Lies Hoekstra woonde in de woning waar haar schoonvader gedurende de Tweede Wereldoorlog diverse parachutisten schuilhield. ,,Ik vind het heldhaftig wat hij deed. Hij bood ze onderdak, terwijl er kort daarvoor bij hem in de boerderij een razzia werd gehouden. De parachutisten sliepen twee nachten in de boerderij, waarna ze via het Franse parachutistenpad – destijds een smal zandpaadje – naar de Fochteloërsluis werden gebracht.’’
Het idee om het pad om te dopen tot Franse parachutisten pad speelde al langer bij Hoekstra. Toen ze Geert Veen van de Historische Vereniging van Appelscha in 2020 tegenkwam, stelde ze het voor. Veen zocht kort daarna contact met de gemeente en kreeg vooralsnog alleen toestemming om eind 2022 een infobordje met daarop een passende tekst te plaatsen. Na intensief overleg tussen de HVA, plaatselijk belang Fochteloo en de gemeente Ooststellingwerf in 2023, werd de gemeente alsnog bereid gevonden om het belang van het heldhaftige optreden van de Franse para’s te onderschrijven door twee bordjes “Franse parachutisten pad” beschikbaar te stellen.
Op de foto: Arjan Janssens namens de gemeente Ooststellingwerf, Lies Hoekstra en Sierd de Boer.
Beeldbank / Archief
27 januari 2023 – Sinds vorig jaar februari is onze nieuwe website online. Onlangs is de “Beeldbank” hieraan toegevoegd. Op dit moment kan men al veel oude foto’s van Appelscha en omgeving, voorzien van een beschrijving, bekijken. In de tussentijd gaan de leden van de commissie Digitalisering/Beeldbank verder met het bijwerken van de gegevens zodat er in de toekomst veel meer foto’s online komen. Heeft u opmerkingen over de foto’s die online staan of additionele informatie, laat het ons weten!
De HVA beschikt over een groot archief. Veel hiervan is overdragen door verschillende verenigingen. De archieven worden eerst geordend en de inhoud daarvan geïnventariseerd, en komen daarna voor historisch onderzoek beschikbaar. Op de website staat nu ook een overzicht van de archieven die in de Hoolten Klinte zijn in te zien. Heeft u voor een van deze archieven belangstelling, neem dan contact op met het secretariaat.