Interactieve theatervoorstelling ‘turf en zo’
7 april 2022 – De Veerkieker, erfgoededucatie voor het basisonderwijs in Stellingwerf
“Dit is gedroogde olifantenpoep, ruik maar, het stinkt”, vertelt Inge Wijers in haar rol als oude veenvrouw tijdens de hedendaagse kennisquiz Kletspraat, als ze aan leerlingen uit groep 1 een voorwerp laat zien. Naast Inge geven ook de meester en Hennie een uitleg. De leerlingen moeten raden wie het juiste antwoord geeft. Kletspraat is een van de onderdelen van de interactieve theatervoorstelling ‘turf en zo’ waarin leerlingen uit groep 1 meegenomen worden naar de tijd van hun pakes en beppes, opa’s en oma’s. De kinderen maken kennis met het levensverhaal van de ‘veenvrouw’, vol fantasie, met een knipoog naar de gebruiken van toen. Het doel van de voorstelling is dat de kinderen worden meegenomen naar het verleden, dat ze voelen en ervaren, dat ze betoverd worden met beeld en verhaal en dat ze meebewegen.
In 1988 is het vak Heemkunde ingevoerd als vervanging van het verplichte vak Fries, zoals dat in “de rest” van de provincie Friesland gegeven zou worden. In opdracht van de gemeenten Oost- en Weststellingwerf wordt sinds die tijd lesmateriaal ontwikkeld door de Stichting Stellingwarver Schrieversronte. Binnen Heemkunde is er aandacht voor o.m. de streektaal Stellingwarfs, de geschiedenis, de natuur, het landschap, de bewoners en kunst. Het werken in het turf maken ze zelf mee in groep 1, door er over te spelen. Dat doen ze samen met theaterdocent Inge Wijers, die, met hulp van vrijwilligers van de Historische Vereniging Appelscha e.o. in haar verenigingsgebouw de Hoolten Klinte, er een mooie belevenis van maakt.
HVA plaatst traditioneel weer kerstster op de Bosbergtoren
14 december 2022 – In Appelscha staat een “kerstboom” van 33 meter hoog. De Bosbergtoren in het Drents-Friese Wold is vandaag weer ‘opgesierd’ met een gigantische kerstster. De ster is 4 bij 4 meter en is in de wijde omgeving te zien.
Het idee ontstond in 2018 bij de technische dienst van de Historische Vereniging Appelscha e.o. en bleek een groot succes. Als je voor het vijfde jaar op rij een ster op de Bosbergtoren plaatst kun je inmiddels wel spreken van een traditie. Wat begon met het plaatsen van een 1.5 meter hoge kerstster is inmiddels uitgegroeid tot het jaarlijks plaatsen van een 4 meter hoge ster van vijftig kilo kokerprofiel, op de voor Appelscha zo markante plaats.
Nu de vaart en de Boerestreek in Appelscha tijdens de laatste maand van het jaar weer fantastisch mooi verlicht zijn, wordt, met de ster als pronkstuk op de Bosbergtoren, Appelscha weer mooi op de kaart gezet.
De ster brandt deze maand elke avond van 16.30 uur tot 23.00 uur.
foto: Harry Lasker
Lid van Verdienste
18 oktober 2021 – Lid van Verdienste, die eer viel Rinze Lenstra te beurt tijdens de uitgestelde Algemene Ledenvergadering van de Historische Vereniging Appelscha e.o. Dit werd hem toegekend vanwege al die jaren dat hij lid van de redactie van de Zoolstede was, in de commissie Historisch Onderzoek zit en bijzonder betrokken is bij de vereniging. Tevens werd hem een boekenbon overhandigd. Lenstra was van 2005 tot en met 2021 eindredacteur van de Zoolstede, het verenigingsperiodiek van de HVA. Alle ingeleverde kopij werd nauwgezet door hem gecheckt en ook verschenen er vele artikelen van hem in de Zoolstede. Na 16 jaar vond Lenstra tijd om het stokje aan iemand anders door te geven. Overigens blijft hij betrokken bij de Zoolstede met zijn rubriek “boekbespreking”. Lenstra krijgt nu meer tijd voor een van zijn grote hobby‘s: fietstochten rijden en uitzetten.
De Scheper officieel onthuld
16 oktober 2021 – Het heeft even geduurd, maar het beeld De Scheper dat in het hofje aan de Maurits van Eppelaan in Appelscha is geplaatst, is afgelopen zaterdag officieel onthuld door Anne Jan Zwart en de zoon van de maker van het beeld, de in Ooststellingwerf geboren beeldend kunstenaar Mindert Wilstra. Het beeld werd in maart 2020, vlak voor de corona lockdown, geplaatst door onze technische dienst. Vanwege de pandemie was niet mogelijk eerder een datum te prikken voor de officiële onthulling. Het beeld van de scheper, wat schaapsherder betekent, werd in 1955 privé aangekocht door Anne Zwart. Hij was toen directeur bij de Boerenleenbank in Appelscha en plaatste het in de tuin van de bank aan de Bruggelaan. In de jaren zeventig, toen de bank verhuisde van de Bruggelaan naar de Van Emstweg in Appelscha, verhuisde De Scheper niet mee. Het beeld met een hoogte van ongeveer een meter, belandde in de tuin van Jan Zwart, de zoon van de bankdirecteur. Hij woonde op Vaart Noordzijde 2 in het dorp, waar later Anne Jan Zwart en zijn gezin kwam te wonen. Het beeld stond er tot 2017. Na verhuizing schonk de familie in 2020 het beeld aan de Historische Vereniging van Appelscha (HVA), “het hoort bij Appelscha”, zo vond de familie.
De HVA vond het hofje aan de Maurits van Eppelaan een geschikte plaats; Maurits van Eppe was vroeger een schaapsherder in Appelscha.
In Memoriam
Op 13 september 2021 is onze oud voorzitter Henk Jongsma overleden. Henk was medeoprichter van de Historische Vereniging Appelscha e.o. in 2001 en is tot 2018 voorzitter geweest. Bij zijn afscheid als voorzitter werd hij benoemd tot erelid van de HVA, 2 jaar daarvoor was hij al benoemd tot lid in de Orde van Oranje Nassau. Onder zijn leiding heeft de HVA zich enorm ontwikkeld: het ledental steeg snel, ze kreeg een eigen verenigingsgebouw en met Europese gelden werden Openluchttheater de Koele, uitkijktoren de Belvedère en het cachot opgeknapt. Henk roemde altijd de enorme inzet van de HVA vrijwilligers, zonder hen had de HVA dit alles niet kunnen bereiken.
Koert Vondeling benoemd tot lid in de Orde van Oranje Nassau.
25 juni 2021 – Vrijdagmiddag is Koert Vondeling in de Hoolten Klinte benoemd tot lid in de Orde van Oranje Nassau. Koert werd samen met zijn vrouw Janny met een smoesje naar de Hoolten Klinte gelokt. Bij het betreden van zaal trof hij tot zijn grote verbazing familie en vrienden aan. Toen hij ook burgemeester Oosterman zag, begon het kwartje te vallen. Oosterman roemde de inzet van Koert voor alles wat hij als vrijwilliger voor Appelscha heeft gedaan en nog steeds doet. Zo zat hij o.a. in het bestuur van het zwembad, in de ouderraad van de Riemsloot, doet hij vrijwilligerswerk bij de tennisclub, zit hij in het bestuur van de VvE van het Van Emstplein en was hij in 2001 samen met Johan Oosterloo een van de oprichters van de Historische Vereniging van Appelscha e.o. Vanaf dat moment zit Koert in het HVA bestuur en is hij zeer betrokken bij allerlei activiteiten. Dit alles was reden om hem te benoemen tot lid in de Orde van Oranje Nassau.
Opknappen Cachot na geslaagde Anjeractie
28 mei 2021 – Van 28 mei t/m 5 juni organiseerde het Prins Bernhard Cultuurfonds de Anjeractie in digitale vorm. De Historische Vereniging Appelscha e.o. deed voor de eerste keer mee aan deze actie. Het cachot in Appelscha bestond dit jaar 100 jaar en was dringend aan onderhoud toe. De deuren en delen van de kozijnen waren deels verrot en dienden te worden vervangen. In oktober 2001 is er een gebruikersovereenkomst gesloten tussen de gemeente en de HVA. Wat betreft het onderhoud staat in de overeenkomst dat geen van beide partijen verplicht is te zorgen voor onderhoud, herstel of vervanging. De HVA heeft echter sindsdien voor eigen rekening voor het onderhoud gezorgd. Deze keer vielen de kosten hoger uit, vandaar dat we graag gebruik hebben gemaakt van de Anjeractie van het Prins Bernhard Cultuur Fonds om met de opbrengst van de actie een deel van de kosten te kunnen financieren. De actieweek was van 28 mei tot 5 juni en liep stilzwijgend door tot 19 juni. De opbrengst, niet alleen via de Anjeractie maar ook door storting rechtstreeks op onze bankrekening, is ruim € 600. U kunt zich voorstellen dat onze penningmeester bijzonder ingenomen is met de resultaten van beide acties. Wij danken dan ook iedereen die de HVA heeft gesteund!
HVA e.o. bestaat 20 jaar!
Vandaag, 12 april 2021 is het precies 20 jaar geleden dat de Historische Vereniging Appelscha e.o. werd opgericht. Mede voortgekomen uit een door Johan Oosterloo en Koert Vondeling georganiseerde dia- en fototentoonstelling in de toenmalige hervormde kerk met erg enthousiaste reacties van met name de oudere bezoekers waaronder veel oud-inwoners van Appelscha. Vooral de veel gehoorde opmerking ‘deze presentatie en de vele oude foto’s met toelichting, zou eigenlijk vaker te zien en te horen moeten zijn’ werd door beide heren opgepakt wat uiteindelijk resulteerde in een oproep in de Nieuwe Ooststellingwerver waarin liefhebbers werden gevraagd voor het oprichten van een historische vereniging. 12 april 2001 was de oprichting van de HVA e.o. een feit en kon de ledenwerving beginnen. Op 31 december 2003 bedroeg het ledenaantal al 672; het hoogste aantal leden had de vereniging op 31 december 2011, namelijk 950. Het ledenaantal schommelt de laatste jaren zo rond de 830, de HVA heeft een 16-tal commissies en een kleine 100 vrijwilligers. In verband met de nog steeds geldende Covid 19 beperkingen heeft het bestuur van de Historische Vereniging Appelscha e.o. moeten besluiten de festiviteiten rond het 20-jarig bestaan op te schorten. Ook zal de uitvoering van het theaterstuk ‘Uit de Klauwen’ verplaatst worden naar volgend jaar september. Op de foto voor het verenigingsgebouw de Hoolten Klinte het huidige bestuur, waaronder links bestuurslid van het eerste uur en medeoprichter, Koert Vondeling.